print this page

Kosteneffectiviteit risicoreductie

Ontwikkeling van een model voor het bepalen van kosteneffectiviteit van conserveringsbehandelingen en behoudsmaatregelen.

De twee belangrijkste factoren bij de besluitvorming over het treffen van risico-reducerende maatregelen zijn de kosten en de effectiviteit ervan. Het model voor het bepalen van kosteneffectiviteit van conserveringsbehandelingen introduceert het concept ‘quality adjusted life years’ (QALY): een model voor de effectiviteit van behandelingen in de gezondheidszorg.

Dias risicoreductie

Het vinden van een manier om de diacollectie van Museum Volkenkunde zo lang mogelijk tegen zo laag mogelijke kosten te bewaren vormde een van de casestudies in het QALY-project.

In Het Digitale Handboek Collectie-risicomanagement is een eenvoudige variant opgenomen voor het bepalen van de kosteneffectiviteit van risicoreducerende maatregelen. Daarbij worden de reductie van het risico (de effectiviteit) van een bepaalde maatregel tegen de kosten ervan afgezet. Op die manier kunnen verschillende maatregelen worden vergeleken.

QALY

In het Qaly project is geëxperimenteerd met een model uit de gezondheidszorg om de kosteneffectiviteit van maatregelen voor collectiezorg te bepalen. De QALY corrigeert de verlenging van levensduur die een behandeling oplevert voor de kwaliteit van leven gedurende die tijd. Perfecte gezondheid heeft kwaliteit 1, de dood heeft kwaliteit 0. Om de QALY op collectiezorg toe te passen, moet de kwaliteit van de collectie worden gedefinieerd. Vanuit een utiliteitsbenadering hangt deze samen met gebruik en bruikbaarheid, die weer afhangen van de betekenis, waarde en toegankelijkheid van de collectie. Aan de hand van scores voor waarde en toegankelijkheid kan de ‘collectiekwaliteit’ in een getal worden uitgedrukt.

Levensduur

Door de verwachte ‘levensduur’ van de collectie met het verloop van zijn kwaliteit te combineren, is te bepalen hoeveel QALYs de maatregel oplevert. Vervolgens kunnen effectiviteit en kosten van de zorg in de bestaande situatie of na treffen van mogelijke maatregelen met elkaar worden vergeleken. Het QALY-model is ontwikkeld in samenwerking met The National Archives UK in Londen en toegepast in casestudies aldaar en bij Museum Volkenkunde in Leiden. Het model en de toepassing ervan in de casestudies zijn gepresenteerd tijdens het ICOM-CC 2011-congres in Lissabon.