Onderzoek naar toepassing van natuurlijke kleurstoffen op textiel en meubels.
Binnen dit project is, overwegend via casestudies, het kleurstofgebruik onderzocht in (met name) textiel en meubels.
Cover van de publicatie over het Hallstatt-project.
Dit leverde informatie op over de geschiedenis, makelij, herkomst en oorspronkelijk uiterlijk van objecten, wat weer kan leiden tot een hogere objectwaardering.
Het project Natuurlijke Kleurstoffen bestond uit drie deelprojecten, met als gemeenschappelijk doel de vergaring van kennis over de makelij en context van objecten en de toepassing van natuurlijke kleurstoffen door middel van identificatie:
Onderzoek naar archeologisch textiel, waarin opgenomen het onderzoek van gekleurd textiel uit de zoutmijnen van Hallstatt (CINBA), het Odyssee-project Reviving Rhenen en diverse kleinere archeologie-projecten met textiel uit Finland, Estland, Duitsland en Nederland. Dit deelproject was zowel inventariserend waarbij werd gekeken welke materialen van belang zijn, als pionierend, daar de onderzoeksmogelijkheden niet altijd bekend zijn.
In de Hallstatt-zoutmijn zijn meer dan 500 textielfragmenten gevonden, die door de lage temperatuur, de duisternis en het zout in relatief goede conditie zijn gebleven. In vervolg op eerder onderzoek startte in 2008 het Hallstatt-FWF-project (L431-G02), gericht op textielbandjes gebruikt als afwerking en versiering voor hals of mouwen van kledingstukken. Deze bandjes zijn binnen de totale collectie Hallstatt-textiel het meest geavanceerd qua weef- en spintechniek. Doel van het onderzoek was de maakgeschiedenis te achterhalen en te reproduceren, onder meer via verf-, spin- en weeftechnieken met wol van de oorspronkelijke schapenrassen. De wetenschappelijke resultaten zijn deels ingezet om studenten van de Universiteit van toegepaste kunst, te Wenen tot nieuwe textielontwerpen te inspireren.
Onderzoek naar insectensoorten als kleurstof, waarbij verschillende Amerikaanse en Europese soorten zijn vergeleken. Het project omvatte historisch bronnenonderzoek, verzamelen en analyseren van de insecten, maken en analyseren van reconstructies en objectonderzoek. Belangrijk onderdeel was de ontwikkeling van Ultra High Pressure Liquid Chromatography (UPLC): een techniek die breed inzetbaar is voor alle kleurstoffen en specifiek geschikt voor insectensoorten.
Onderzoek naar techniek en materiaalgebruik in textiel uit Lombardije tussen 1450 en eind 19e eeuw, in samenwerking met het Insituto per la Storia dell’Arte Lombarda (ISAL), Milaan. Textiel was en is in deze Italiaanse regio altijd belangrijk geweest en invloedrijk op materiaalgebruik in heel Europa. Het ISAL-project is het eerste in zijn soort waarbij de ontwikkelingen in materiaalgebruik en techniek uit één regio gedurende vijf eeuwen worden onderzocht. Dit betreft hoofdzakelijk natuurlijke kleurstoffen; aan het eind van het project komen ook de vroege synthetische kleurstoffen aan bod. De eerste twee fasen van het project zijn inmiddels afgesloten en hebben geleid tot een aantal tentoonstellingen en publicaties.
Lees meer over het onderzoek naar de natuurlijke kleurstoffen in het archeologische textiel uit de Hallstatt-mijn in het artikel 'Kleuren van gisteren' in de Showcases (via link rechterzijde) >>