print this page

Imago revisited

Aanscherping van richtlijnen voor herinstallatie en langetermijn-conservering van multimediakunst.

In de jaren 90 reisde een Nederlandse tentoonstelling van mediakunst over de wereld: Imago, fin de siècle in Dutch contemporary art. De herinstallatie van twee installaties uit deze tentoonstelling, Panta Rhei van Ricardo Füglistahler en Mill x Molen van Bert Schutter, was aanleiding om richtlijnen en protocollen aan te scherpen en digitaal te ontsluiten.

Bert Schutter, Mill x Molen, Imago-tentoonstelling in Amsterdam, 2009.

Bert Schutter, Mill x Molen, Imago-tentoonstelling in Amsterdam, 2009.

Vanwege de voortdurende technische vooruitgang verouderen multimediainstallaties in sneltreinvaart. Daarom vraagt dit soort kunst speciale aandacht op het gebied van beheer en behoud. Herinstallatie of restauratie van bijvoorbeeld videokunstwerken betekent in de praktijk vaak ‘migratie’: het videosignaal wordt overgezet op een drager die compatibel is met hedendaagse, state-of-the-art-hardware om het signaal zichtbaar te kunnen blijven maken voor de huidige toeschouwer.

Herinstallatie

In de periode 2002-2006 zijn drie video-installaties uit de Imago-tentoonstelling opnieuw opgesteld, gerestaureerd en gedocumenteerd: A virus of Sadness van Lydia Schouten, Alberts Ark van Bill Spinhoven en Revolution van Jeffrey Shaw en Tjebbe van Tijen. De herinstallaties van Revolution en Alberts Ark gebeurden in het kader van het project Inside Installations, een internationaal samenwerkingsproject waarin ruim dertig vergelijkbare casestudies zijn uitgevoerd. Inside Installations leidde tot eerste richtlijnen voor beheer en behoud en documentatie van installatiekunst. Deze richtlijnen waren echter nog niet breed toepasbaar en toegankelijk voor collectiebeheerders. 

Richtlijnen en protocollen

Dat veranderde met het project Imago Revisited. Het ICN (nu RCE) en het NimK (nu LIMA) wilden de richtlijnen, die tijdens Inside Installations waren ontwikkeld, toetsen aan twee aanvullende casestudies en verder ontwikkelen tot algemeen bruikbare protocollen voor beheer en behoud van multimediakunst. De keuze voor de casestudies viel op de installaties Panta Rhei van  Ricardo Füglistahler (1988) en Mill x Molen van Bert Schutter (1982), die opnieuw werden opgebouwd bij het NIMk. De technologie, functionaliteit en betekenis van de werken zijn uitvoerig onderzocht en gedocumenteerd. Waar nodig werd restauratie uitgevoerd in samenwerking met de kunstenaars. De herinstallatie van deze twee werken had tot doel om niet alleen de bestaande richtlijnen uit het eerdere project Inside installations te toetsen, maar ook deze door te ontwikkelen tot algemeen bruikbare protocollen die online toegankelijk zijn en die ook op vergelijkbare multimediawerken kan worden toegepast.

Behoud van hedendaagse kunst

Imago revisited is gerelateerd aan PRACTICs (Practices, Research, Access, Collaboration, Teaching In Conservation of contemporary art), een Europees project waarin ruim dertig musea en onderwijsinstellingen samenwerken aan de  conservering van hedendaagse kunst. De relatie met Obsolete Equipment van PACKED en NIMk (uitgevoerd in samenwerking met een aantal Nederlandse en Belgische musea) lag meer specifiek: dit project behelst digitalisering en behoud van audiovisuele kunstwerken in het kader van ontbrekende (oorspronkelijke) afspeelapparatuur. De resultaten van het project Imago Revisited zijn ook via de communicatiekanalen van deze projecten gepubliceerd. 

Over Imago

De tentoonstelling Imago was een co-productie van ICN en NIMk (voorlopers van de RCE en LIMA, de stichting Living Media Art). De expositie toonde aan een groot publiek verschillende manieren waarop Nederlandse kunstenaars nieuwe technologieën toepasten in hun werk. De tentoonstelling, die bestaat uit dertien multimediainstallaties, is eind jaren 90 in zijn geheel aangekocht door het ICN. De RCE beheert tegenwoordig de objecten en het LIMA het videomateriaal.