De Digitale Museale Collectie Nederland, kortweg DiMCoN, is hét digitale collectieplatform voor musea Hier komen de collecties van de Nederlandse musea digitaal samen. Op deze manier zijn ze beschikbaar voor gebruik in diverse toepassingen binnen virtuele tentoonstellingen, wetenschappelijk onderzoek, digitale leermiddelen en toeristische applicaties.
Verder vergroot DiMCoN de internationale zichtbaarheid van Nederlands erfgoed door de digitale collecties via een landelijke infrastructuur door te zetten naar Europeana, de veelomvattende portal voor gedigitaliseerde Europese erfgoedcollecties.
De aanleiding om DiMCoN op te zetten, lag in een voorgaand project van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, de Collectiebalans Moderne Kunst’. Daarin was geïnventariseerd op welke manier en in welke hoeveelheden musea moderne en hedendaagse kunst verzamelden in de periode 1999-2009. Na deze − nogal moeizame − inventarisatie was het voor iedereen duidelijk dat grote hoeveelheden informatie over objecten in museumcollecties niet langer handmatig zouden moeten worden verzameld.
Daarom werd ervoor gekozen om data over museumcollecties voortaan te verzamelen via een digitaal platform.
DiMCoN geeft digitaal toegang tot museumcollecties en verzamelt tegelijkertijd managementinformatie over de aard en samenstelling van de aangesloten collecties. Dat kan, omdat DiMCoN is opgezet met open source-software, die toelaat dat je er net zo gemakkelijk informatie instopt als er weer uithaalt.. Aan de DiMCoN-website zijn verder de MUSIP-database (inventarisatie van deelcollecties op ‘soort’) en de Herplaatsingsdatabase verbonden. In deze laatste database stellen objecten die om diverse redenen ‘een nieuw thuis’ zoeken, zichzelf voor.
DimCon zoekresultaat
In het kader van de Onderzoeksagenda 2008-2012 kregen tientallen Nederlandse collecties aansluiting op DiMCoN. Ze zijn onderdeel van de meest uiteenlopende erfgoedinstellingen, van Rijksacademie tot Tropenmuseum en van Museum Kröller-Müller tot de Stichting Oude Groninger Kerken. Het is de bedoeling dat het daar niet bij blijft. Het streven is dat zoveel mogelijk digitale erfgoedcollecties worden aangesloten. Via bijeenkomsten wordt het erfgoedveld geïnformeerd over van de mogelijkheden van DiMCoN
Het DiMCoN-project sluit aan bij de landelijke ‘infrastructuur’ voor de ontsluiting van informatie over digitale objecten. Als basis dienen eerdere digitaliseringsprojecten zoals Nederlands Erfgoed Digitaal, Digitaliseren met Beleid, Het Geheugen van Nederland en Beelden voor de Toekomst. Om de verschillende erfgoeddomeinen te bedienen, zijn vier zogenoemde ‘aggregatoren’ aangewezen: de RCE (beheerders van roerend erfgoed, musea), het Nationaal Archief (archieven), de Koninklijke Bibliotheek (bibliotheken) en het Instituut voor Beeld en Geluid (beeld- en geluidbeherende instellingen). De aggregatoren treden op als digitale knooppunten voor informatie en links naar digitale objecten. Nederlandse erfgoedinstellingen binnen hetzelfde domein vinden hierin de makkelijkste route om hun gedigitaliseerde collectie toegankelijk te maken.
De vier aggregatoren werken als consortium samen in de ‘nationale aggregator’ Digitale Collectie. Deze biedt erfgoedinstellingen een duidelijke standaard voor de aansluiting van hun digitale collecties op andere nationale en internationale diensten en voorzieningen, binnen én buiten de erfgoedsector. De instellingen blijven wel zelf verantwoordelijk voor de digitalisering van hun objecten en de online-presentatie.
Europeana
Met de oprichting van DiMCoN en de koppeling aan de Digitale Collectie is voor Nederlandse musea de digitale rode loper naar Europa uitgerold. De portal Europeana biedt nu al toegang tot meer dan 25 miljoen gedigitaliseerde boeken, kaarten, foto’s, video’s, schilderijen en muziekstukken. De portal richt zich daarnaast op de verspreiding van kennis over collectieontsluiting en betrekt gebruikers bij vele activiteiten. Zo kun je als museum je eigen collectie, verrijkt met die van andere instellingen, laten zien op een eigen website via een apart koppelpunt: de Europeana API.
En ook aan politieke aandacht ontbreekt het niet. In januari 2011 riep het Comité des Sages de Europese Commissie op tot een ‘nieuwe renaissance‘, door het culturele erfgoed van Europa online op Europeana beschikbaar te maken.